Để có được món yến thơm ngon, bổ dưỡng là cả một quá trình khai thác gian nan, xử lý kỳ công và chế biến phức tạp. Vì vậy thưởng thức yến không chỉ là thưởng thức vị ngon của tinh hoa đất trời mà còn là nghệ thuật cảm thụ sự kỳ công của người chế biến.

Yến sào với vị tanh đặc trưng nên thực sự bản thân nó không hề là một món ngon. Thế nhưng cái vị tanh tanh, nồng nồng ấy sớm đã được những vị đầu bếp tài giỏi chế biến công phu để cho ra một món ăn ngon, quý hiếm, có thể kể đến như là yến thả, yến tiềm hay chè yến…

Để có được món yến nóng hổi, thơm phức để trước mặt chúng ta phải nói đến công lao lớn nhất thuộc về những người sơ chế yến. Từ tổ yến thô phải trải qua quá trình xử lý kỳ công mới cho yến sạch, rồi từ yến sạch đó mới đem đi chế biến thành những món ăn. Muốn nhặt hết lông có trong tổ yến phải mất đến 1 hoặc 2 tiếng đồng hồ để ngâm yến cho tơi ra, sau đó lại thêm 1 tiếng nữa để nhặt lông. Người ta thường nói người làm yến thường không ăn yến là vì thế, vì quá trình làm yến quá tốn công khiến họ “ngán” không ăn được.

Yến sau khi đã chuẩn bị xong thì cùng với các nguyên liệu khác, thích ăn món gì sẽ chế biến thành món đó. Chúng ta sẽ tìm hiểu thú ẩm thực tao nhã của những người thượng lưu xưa thông qua cách họ thưởng thức yến ra sao:

Món khai vị của một bữa tiệc phải là món yến thả. Để làm được món này người ta chọn những con gà giò hay gà mái tơ, làm sạch rồi đun trên lửa liu riu cho đến khi thịt gà chín mềm, nước gà trong và vị ngọt thanh. Khi gà chín tới, đem xé thành những miếng nhỏ. Trong thời gian đó, đem những sợi yến đã làm sạch đi chưng cách thủy. Khi chín tới bỏ vào bát nhỏ, bỏ gà xé lên trên, chan nước dùng thật nóng vào và thưởng thức.

Sự tinh tế của việc thưởng thức yến sào không chỉ nằm ở cách “biến tấu” các món ăn ngon mà còn là sự kết hợp giữa màu sắc và hương vị. Đó là màu trắng ngà của sợi yến và thịt gà xé; màu trong trong của nước dùng; điểm thêm một vài sợi nấm hương như là điểm nhấn hoa văn cho món ăn thêm đẹp. Còn hương vị, đó là sự đồng nhất của vị ngọt: Ngọt thanh của yến, ngọt thơm của nấm hương và ngọt mềm của thịt gà mang đến cho người dùng cảm giác thanh thoát, nhẹ lòng.

Món ngon từ yến ngày nay phong phú, đa dạng hơn xưa nhiều, song vẫn là cái cách cảm nhận ấy, luôn mang đến cho người thưởng thức nó một cảm giác tuyệt vời đến từ tinh hoa của trời đất.